Voorkomen dat u valt

Overal waar mensen leven bestaan risico’s op ongelukken. Risico’s in onze directe omgeving, maar ook risico’s die we in ons lichaam met ons meedragen, door bijvoorbeeld ouder worden, een ziekte of aandoening. Wij geven u tips waarmee u de kans om te vallen, kunt verkleinen. 

Risico’s

Omgevingsrisico’s

• Vloer: gladde vloer, natte vloer, aanwezigheid van kabels, snoeren en losse kleedjes.
• Bed: bij een hoog bed kan het uit bed stappen moeilijk zijn.
• Rolstoel / rollator: risicovol als deze in stilstand niet op de rem staat.
• Fietsen: met name op- en afstappen.
  Let op: volgt u de thuisbehandeling via Chance@home? Dan geldt dat u niet mag fietsen. Tijdens uw thuisbehandeling moet u namelijk thuis blijven.
• Drempels en stoepranden.

Extra omgevingsrisico's tijdens thuisbehandeling door Chance@home

• Thuisbehandeling bij hartfalen: Infuuslijn.
  Het infuus wat u heeft waardoor de medicatie loopt. Het risico is dat u kunt struikelen over de lijn die loopt vanaf de arm naar de infuuspomp. Houd het pompje dicht bij uw lichaam (om de nek met het bijgeleverde tasje).
• Thuisbehandeling bij klaplong: Drain.
  De drain is bevestigd aan een pomp door middel van een slang. Het risico is dat u kunt struikelen over de slang.

Persoonlijke risicofactoren

• Uw leeftijd (boven de 70 jaar loopt u meer risico).
• Een eerdere val (thuis, op straat of in het ziekenhuis).
• Slecht zien en/of slecht horen.
• Bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld anti-depressiva of bloeddrukverlagende medicatie) of het gebruiken van meerdere soorten medicijnen tegelijkertijd.
• Moeilijk op kunnen staan en slecht kunnen lopen.
• In de war zijn.
• Duizeligheid.
• Frequente toiletgang (ineens opkomende aandrang om te moeten plassen).
• Pijn.
• Alcoholgebruik.
• Ziekte van het hart en vaatstelsel.
• Ziekte van Parkinson.
• Diabetes.
• Neurologische aandoeningen zoals tintelingen in de benen of gevoelsverlies.
• Spieraandoeningen zoals zwaktegevoel in de benen.
• Gewrichtsaandoeningen.
• Angst om te vallen.

U kunt veel doen om de kans op een val te verkleinen.

Tips om vallen te voorkomen

Bespreek uw valrisico

Bent u bang om te vallen of bent u (bijna) gevallen? Informeer uw naasten hierover.
Als u merkt dat u extra risico loopt om te vallen, neem dan contact op met uw huisarts. Uw huisarts kan onderzoeken welke factoren precies een rol spelen bij uw valrisico en u gerichte adviezen geven over wat u kunt doen om het risico om te vallen te verkleinen. Zonodig kan de huisarts u doorverwijzen naar Isala, bijvoorbeeld naar de polikliniek Ouderengeneeskunde.

Bewegen

Door te weinig te bewegen vermindert uw conditie en spierkracht. U gaat na een tijdje ook trager bewegen, u loopt langzamer of neemt kleinere stappen. Dan kan zelfs een kleine misstap tot een val leiden. Door meer te bewegen en speciale oefeningen te doen die uw balans en spierkracht verbeteren, neemt de kans op vallen af. Ook voelt u zich hierdoor fitter en behoud u uw zelfvertrouwen dat u nodig hebt om erop uit te blijven gaan. Informeer bij uw huisarts welk beweegprogramma voor u geschikt is.

Maak uw huis veilig

Veel valpartijen vinden in de woning plaats. Kleine aanpassingen kunnen uw huis veiliger maken. Denk aan goede verlichting in en om huis (ook ’s nachts), omdat u meer licht nodig hebt om goed te kunnen zien, wanneer u ouder wordt. Denk verder aan het wegwerken van snoeren, het weghalen van losse spullen op de trap, het gebruik van goede leuningen en antislipmatten. Loop uw woning eens door en controleer bijvoorbeeld de vloeren, trappen en badkamer op mogelijke risico’s. Zorg er verder voor dat u een telefoon binnen handbereik heeft. Eventueel kunt u gebruikmaken van een alarmeringssysteem.
Meer informatie vindt u in de brochure ‘Maak je huis veilig ’ van veiligheid.nl.

Laat uw geneesmiddelen checken

Geneesmiddelen en vallen gaan vaak samen. Sommige geneesmiddelen, of combinaties van geneesmiddelen, kunnen duizelingen, slappe spieren, trager reageren of slaperigheid veroorzaken. Overleg regelmatig met uw huisarts of specialist of aanpassingen in uw medicatie nodig zijn. Informeer uw huisarts over alle geneesmiddelen die u gebruikt, dus ook diegene die niet zijn voorgeschreven, zoals eventuele alternatieve geneesmiddelen.

Check uw ogen

Mensen die minder goed zien, lopen een groter risico om te vallen. Ze merken namelijk minder snel wanneer er iets in de weg staat. Laat elk jaar uw ogen controleren door een opticien en volg de adviezen op. Wanneer u een bril of contactlenzen heeft, is het belangrijk dat u deze altijd draagt. Wanneer u even rust of slaapt, leg ze dan binnen handbereik. U kunt uw bril of contactlenzen dan zo snel mogelijk weer dragen.

Hulp van familie

Vrienden en familie kunnen u ondersteunen om deze tips op te volgen. Zorg dat zij ook op de hoogte zijn van de mogelijke maatregelen om vallen te voorkomen, zodat ze u kunnen helpen bijvoorbeeld door samen regelmatig iets actiefs te doen of samen uw huis veiliger te maken.

Stevige schoenen

Goede schoenen zijn belangrijk. Niet alleen om lekker te lopen, maar ook om te voorkomen dat u struikelt of uitglijdt. Goede schoenen:

• hebben een goede pasvorm
• hebben een goed voorgevormd voetbed
• hebben een lage hak (max 2,5 cm)
• hebben een niet te gladde zool
• zijn niet te groot of te klein
• zijn niet te stug (buigen mee met de voeten)
• omsluiten de hele voet.

Zorg dat u zowel binnen- als buitenshuis goed schoeisel draagt. Loop nooit op sokken, maar gebruik altijd schoenen of pantoffels die voldoen aan de bovengenoemde eisen. Daarnaast is het verstandig een schoenlepel te gebruiken. U hoeft dan minder ver naar voren te buigen om uw schoenen aan te krijgen. Hierdoor valt u minder snel.

Spieren aanspannen

Sommige mensen worden duizelig of draaierig wanneer ze snel opstaan uit bed of uit een stoel, of zich bukken. Dat komt doordat de bloeddruk zich dan niet snel genoeg aanpast aan de houdingsverandering waardoor de hersenen even wat minder zuurstof krijgen. Dit verschijnsel duurt maar even. Om te voorkomen dat u duizelig wordt en mogelijk valt, is het advies langzaam omhoog te komen als u in bed ligt. Span al uw spieren aan voordat u opstaat, met name de beenspieren. Als u zit, wacht dan even tot alle duizelingen verdwenen zijn en sta dan langzaam op terwijl u zich vasthoudt aan het bed of leuning. Ga pas lopen als de duizeligheid gezakt is.

Hulpmiddelen

Gebruikt u thuis hulpmiddelen zoals een rollator of kruk? Neem deze dan mee naar het ziekenhuis. Het is vaak meer vertrouwd om uw eigen loopstok of rollator te gebruiken. Zorg er bij gebruik van een rollator of rolstoel voor, dat deze bij stilstand op de rem staat. Zo voorkomt u een val. Als u de afstand die u in Isala moet afleggen te groot vindt om te lopen, brengt een vrijwilliger van Isala u graag naar uw plaats van bestemming met een rolstoel of een golfkar. Voor de thuisbehandeling Chance@home hartfalen en hartinfarct vinden de poliklinische bezoeken in het Harthuis plaats (gebouw L). Daar is geen golfkar aanwezig. Wel kunt u voor uw afspraak op het terrein voor het Harthuis parkeren.

De poliklinische bezoeken thuisbehandeling Chance@home klaplong en longembolie vinden wel in het hoofdgebouw van Isala plaats.

Tot slot

Als u wordt opgenomen in Isala, brengen we samen met u uw valrisico in kaart. Op die manier kunnen we samen met u het risico dat u opnieuw valt zo klein mogelijk maken. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan uw zorgverlener in Isala.

Veiligheid.nl

Deze informatie is deels afkomstig van de site www.veiligheid.nl/valpreventie. Voor meer informatie over valpreventie kunt u terecht op deze website.